Modlitwa o pokój - Syryjski Kościół św. Marka
Dziś naprawdę było pięknie. To trudno nawet opisać, bo nawet jeśli nie rozumiem aramejskiego czy arabskiego, jest jakaś więź modlitwy. Potem mijamy się z uśmiechem na ulicy pozdrawiając jedni drugich - i chociaż taki jest owoc tej modlitwy. Dla nas to bardzo ważne, bo 'dajemy się' tu jakos poznać w ten sposób...
Kościół jakobicki (syryjski, zachodniosyryjski, syriacki) - jeden z Kościołów Wschodu, wyznający monofizytyzm, działający na terenie obecnej Syrii i Iraku . Jego głową jest syryjski patriarcha Antiochii, rezydujący obecnie w Damaszku. Powstał na fali wywołanej herezją monofizytyzmu i jej wyklęciem na soborze chalcedońskim (451), podobnie, jak kościół koptyjski i kościół ormiański.
Kościół jakobicki uważa się za jedynego prawowitego spadkobiercę kościoła antiocheńskiego. Oficjalnie nazywa się syryjskim kościołem ortodoksyjnym (co akurat w tym przypadku nie znaczy "prawosławnym"). Nie używa nazwy "jakobicki", ponieważ została ona nadana przez bizantyjskich przeciwników tego kościoła i sugeruje, że nie jest to kościół założony przez apostołów. Zaprzecza także, jakoby jego nauka była monofizycka, wskazując na większe skomplikowanie chrystologii tego kościoła, odmienne od radykalnego monofizytyzmu w wersjiEutychesa.
Kościół jakobicki powstał w VI wieku w Syrii, głównie za sprawą biskupa Edessy Jakuba Baradeusza (aram. burd'ono - "w łachmanach", od jego imienia pochodzi potoczna nazwa kościoła) i za poparciem cesarzowej bizantyjskiej Teodory. Wędrując po Syrii w przebraniu żebraka Jakub Baradeusz własnym wysiłkiem stworzył organizację kościoła, konsekrując 27 biskupów i setki księży. Organizacja ta pozwoliła jakobitom przetrwać prześladowania ze strony władz bizantyjskich w VI i w VII wieku, najazd krzyżowców w XI wieku, masakrę dokonaną przez Tamerlana około 1400, ucisk ottomański, masakrę 25 tysięcy Syryjczyków w południowej Turcji w latach 1895-1896, rzeź 90 tysięcy Syryjczyków w 1915 i wreszcie powstanie Kurdów w latach 1925-1926.
Kościół jakobicki miał spore sukcesy w działalności misyjnej wśród Arabów przed narodzinami islamu. Po arabskim podboju Syrii jakobici pozostawali w przyjaznych stosunkach z kalifami, niejednokrotnie pełniąc urzędy państwowe, a klasztory jakobickie były ośrodkami myśli filozoficznej. W nich tłumaczono na arabski i aramejski(syryjski, syriacki) dzieła greckich myślicieli i uczonych. Kościół jakobicki zasilali głównie ci Aramejczycy (Syryjczycy), którym nie odpowiadała dominacja patriarchów Konstantynopola nad cerkwią prawosławną w Syrii. Był to jeden z przejawów szerszego konfliktu między grecko- a aramejskojęzyczną częścią Syrii.
W szczytowym okresie swego rozwoju (XIV wiek) kosciół jakobicki liczył 20 metropolii i 103 diecezje, sięgające na wschód do Afganistanu. Są również dowody istnienia skupisk wiernych tego kościoła w Turkiestanie i w Sinkiangu. Charakterystyczną cechą hierarchii duchownej kościoła jakobickiego był dualizm władzy - w zachodniej Syrii biskupi podlegali patriarsze, a na terenach Persji i dalej na wschód - mafrianowi (metropolicie z uprawnieniami patriarchy).
Próby unii z Rzymem podejmowano w kościele jakobickim od XVII wieku. Na początku XVIII wieku biskup Aleppowraz z grupą wiernych nawiązał unię z Rzymem. Od tego czasu istnieje unicki katolicki kościół jakobicki, którego patriarcha rezyduje w Bejrucie. W XIX wieku na terenie zachodniej Syrii katolicy-jakobici przeważali liczebnie nad monofizytami. Konwersja na tak wielką skalę była prawdopodobnie wywołana faktem, że katolicy mieszkający wImperium Ottomańskim korzystali z opieki Francji, co zapewniało im lepszą pozycję - więcej praw, niższe podatki.
Z kościołem jakobickim związany jest jeden z odłamów chrześcijaństwa indyjskiego - kościół syro-malabarski. Od początku swego istnienia do czasów latynizacji w XVI wieku uznawał zwierzchnictwo patriarchy jakobickiego, zaś w XVII wieku część jego wiernych, porzuciwszy unię z Rzymem, powróciła pod jego władzę. Kościół syro-malabarski bywa nawet uważany za część kościoła jakobickiego, jakkolwiek związek obu tych kościołów partykularnych, z racji odległości, jest raczej sprawą tradycji - oba koscioły uważają się za założone przez świętego Tomasza Apostoła.
Patriarchat jakobicki mieścił się początkowo w Antiochii. W 518 cesarz Justynian wygnał monofizyckiego patriarchę Mor Seweriusza do Egiptu i od tej pory rezydencjami patriarchów były różne klasztory w Mezopotamii. Od XIII wieku patriarcha rezydował w klasztorze Deir Al Za'afaran koło Mardin w dzisiejszej Turcji. W 1933 patriarchat został przeniesiony do Syrii - do Homs, a w 1959 do Damaszku. Od 1293 tradycją kościoła jest, że patriarchowie noszą imię Ignacy, na pamiątkę świętego męczennika Ignacego Oświeciciela, drugiego patriarchy Antiochii (po świętym Piotrze Apostole). Obecnie (od 1980) jakobickim patriarchą Antiochii jest Moran Mor Ignacy Zakka I Iwas.
W latach 1971 i 1984 kolejni patriarchowie jakobiccy i papieże wydali wspólne deklaracje zawierające wspólne, jednolite stanowisko w sporze o naturę Chrystusa, który legł u podstaw oddzielenia się jakobitów od Kościoła Powszechnego. Deklaracje przyznają jednak, że różnice w nauce są jeszcze zbyt wielkie, by doszło do interkomunii między kościołem jakobickim a katolickim.
Wierni kościoła jakobickiego, rozproszeni po całym świecie, są podzieleni na 17 diecezji z 1983. Jest ich obecnie około 3,07 mln, z tego około 670 tysięcy mieszka na Bliskim Wschodzie (inne źródła podają 0,5 mln; dane z początku XX wieku są jeszcze inne: 60-80 tysięcy). W kościele doniosłą rolę odgrywają klasztory, z których najbardziej znane są monastery świętego Mateusza koło Mosulu (Irak) i świętego Gabriela w Tur Abdin (Turcja), oba załozone w IV wieku, świętego Ananiasza (Deir al Zaafaran) koło Mardin (Turcja), założony w VIII wieku, oraz świętego Marka w Jerozolimie (w którym podobno znajduje się pomieszczenie, w którym odbyła się Ostatnia Wieczerza). Biskupi kościoła jakobickiego sa powoływani wyłącznie spośród zakonników.
Oba koscioły jakobickie - monofizycki i katolicki - używają obrządku syryjskiego z aramejskim jako językiem liturgicznym.
Kościół jakobicki uważa się za jedynego prawowitego spadkobiercę kościoła antiocheńskiego. Oficjalnie nazywa się syryjskim kościołem ortodoksyjnym (co akurat w tym przypadku nie znaczy "prawosławnym"). Nie używa nazwy "jakobicki", ponieważ została ona nadana przez bizantyjskich przeciwników tego kościoła i sugeruje, że nie jest to kościół założony przez apostołów. Zaprzecza także, jakoby jego nauka była monofizycka, wskazując na większe skomplikowanie chrystologii tego kościoła, odmienne od radykalnego monofizytyzmu w wersjiEutychesa.
Kościół jakobicki powstał w VI wieku w Syrii, głównie za sprawą biskupa Edessy Jakuba Baradeusza (aram. burd'ono - "w łachmanach", od jego imienia pochodzi potoczna nazwa kościoła) i za poparciem cesarzowej bizantyjskiej Teodory. Wędrując po Syrii w przebraniu żebraka Jakub Baradeusz własnym wysiłkiem stworzył organizację kościoła, konsekrując 27 biskupów i setki księży. Organizacja ta pozwoliła jakobitom przetrwać prześladowania ze strony władz bizantyjskich w VI i w VII wieku, najazd krzyżowców w XI wieku, masakrę dokonaną przez Tamerlana około 1400, ucisk ottomański, masakrę 25 tysięcy Syryjczyków w południowej Turcji w latach 1895-1896, rzeź 90 tysięcy Syryjczyków w 1915 i wreszcie powstanie Kurdów w latach 1925-1926.
Kościół jakobicki miał spore sukcesy w działalności misyjnej wśród Arabów przed narodzinami islamu. Po arabskim podboju Syrii jakobici pozostawali w przyjaznych stosunkach z kalifami, niejednokrotnie pełniąc urzędy państwowe, a klasztory jakobickie były ośrodkami myśli filozoficznej. W nich tłumaczono na arabski i aramejski(syryjski, syriacki) dzieła greckich myślicieli i uczonych. Kościół jakobicki zasilali głównie ci Aramejczycy (Syryjczycy), którym nie odpowiadała dominacja patriarchów Konstantynopola nad cerkwią prawosławną w Syrii. Był to jeden z przejawów szerszego konfliktu między grecko- a aramejskojęzyczną częścią Syrii.
W szczytowym okresie swego rozwoju (XIV wiek) kosciół jakobicki liczył 20 metropolii i 103 diecezje, sięgające na wschód do Afganistanu. Są również dowody istnienia skupisk wiernych tego kościoła w Turkiestanie i w Sinkiangu. Charakterystyczną cechą hierarchii duchownej kościoła jakobickiego był dualizm władzy - w zachodniej Syrii biskupi podlegali patriarsze, a na terenach Persji i dalej na wschód - mafrianowi (metropolicie z uprawnieniami patriarchy).
Próby unii z Rzymem podejmowano w kościele jakobickim od XVII wieku. Na początku XVIII wieku biskup Aleppowraz z grupą wiernych nawiązał unię z Rzymem. Od tego czasu istnieje unicki katolicki kościół jakobicki, którego patriarcha rezyduje w Bejrucie. W XIX wieku na terenie zachodniej Syrii katolicy-jakobici przeważali liczebnie nad monofizytami. Konwersja na tak wielką skalę była prawdopodobnie wywołana faktem, że katolicy mieszkający wImperium Ottomańskim korzystali z opieki Francji, co zapewniało im lepszą pozycję - więcej praw, niższe podatki.
Z kościołem jakobickim związany jest jeden z odłamów chrześcijaństwa indyjskiego - kościół syro-malabarski. Od początku swego istnienia do czasów latynizacji w XVI wieku uznawał zwierzchnictwo patriarchy jakobickiego, zaś w XVII wieku część jego wiernych, porzuciwszy unię z Rzymem, powróciła pod jego władzę. Kościół syro-malabarski bywa nawet uważany za część kościoła jakobickiego, jakkolwiek związek obu tych kościołów partykularnych, z racji odległości, jest raczej sprawą tradycji - oba koscioły uważają się za założone przez świętego Tomasza Apostoła.
Patriarchat jakobicki mieścił się początkowo w Antiochii. W 518 cesarz Justynian wygnał monofizyckiego patriarchę Mor Seweriusza do Egiptu i od tej pory rezydencjami patriarchów były różne klasztory w Mezopotamii. Od XIII wieku patriarcha rezydował w klasztorze Deir Al Za'afaran koło Mardin w dzisiejszej Turcji. W 1933 patriarchat został przeniesiony do Syrii - do Homs, a w 1959 do Damaszku. Od 1293 tradycją kościoła jest, że patriarchowie noszą imię Ignacy, na pamiątkę świętego męczennika Ignacego Oświeciciela, drugiego patriarchy Antiochii (po świętym Piotrze Apostole). Obecnie (od 1980) jakobickim patriarchą Antiochii jest Moran Mor Ignacy Zakka I Iwas.
W latach 1971 i 1984 kolejni patriarchowie jakobiccy i papieże wydali wspólne deklaracje zawierające wspólne, jednolite stanowisko w sporze o naturę Chrystusa, który legł u podstaw oddzielenia się jakobitów od Kościoła Powszechnego. Deklaracje przyznają jednak, że różnice w nauce są jeszcze zbyt wielkie, by doszło do interkomunii między kościołem jakobickim a katolickim.
Wierni kościoła jakobickiego, rozproszeni po całym świecie, są podzieleni na 17 diecezji z 1983. Jest ich obecnie około 3,07 mln, z tego około 670 tysięcy mieszka na Bliskim Wschodzie (inne źródła podają 0,5 mln; dane z początku XX wieku są jeszcze inne: 60-80 tysięcy). W kościele doniosłą rolę odgrywają klasztory, z których najbardziej znane są monastery świętego Mateusza koło Mosulu (Irak) i świętego Gabriela w Tur Abdin (Turcja), oba załozone w IV wieku, świętego Ananiasza (Deir al Zaafaran) koło Mardin (Turcja), założony w VIII wieku, oraz świętego Marka w Jerozolimie (w którym podobno znajduje się pomieszczenie, w którym odbyła się Ostatnia Wieczerza). Biskupi kościoła jakobickiego sa powoływani wyłącznie spośród zakonników.
Oba koscioły jakobickie - monofizycki i katolicki - używają obrządku syryjskiego z aramejskim jako językiem liturgicznym.
http://sor.cua.edu/ChMon/HLand/YerusalemSMark.html
Komentarze
Prześlij komentarz